Bilanço Oranları

Bilanço oranları, bir şirketin mali durumunu ve performansını değerlendirmek için kullanılan önemli finansal göstergelerdir. İşte en sık kullanılan bilanço oranlarından bazıları ve ne anlama geldikleri:

1. Likidite Oranları

a. Cari Oran (Current Ratio)

• Formül: Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar
• Anlamı: Şirketin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme kapasitesini gösterir. Oranın 1'in üzerinde olması tercih edilir.

b. Asit-Test Oranı (Quick Ratio)

• Formül: Asit-Test Oranı = (Dönen Varlıklar - Stoklar) / Kısa Vadeli Borçlar
• Anlamı: Stoklar hariç diğer dönen varlıkların kısa vadeli borçları ödeyebilme kapasitesini gösterir. Oranın 1'in üzerinde olması tercih edilir.

2. Borçluluk Oranları

a. Borç Oranı (Debt Ratio)

• Formül: Borç Oranı = Toplam Borçlar / Toplam Varlıklar
• Anlamı: Şirketin varlıklarının ne kadarının borçla finanse edildiğini gösterir. Oranın düşük olması genellikle daha iyidir.

b. Özsermaye Oranı (Equity Ratio)

• Formül: Özsermaye Oranı = Özsermaye / Toplam Varlıklar
• Anlamı: Şirketin varlıklarının ne kadarının özsermaye ile finanse edildiğini gösterir. Oranın yüksek olması genellikle daha iyidir.

c. Finansal Kaldıraç Oranı (Financial Leverage Ratio)

• Formül: Finansal Kaldıraç Oranı = Toplam Varlıklar / Özsermaye
• Anlamı: Şirketin varlıklarının özsermaye ile finanse edilme oranını gösterir. Oranın yüksek olması, şirketin daha fazla borç kullandığını gösterir.

3. Kârlılık Oranları

a. Brüt Kar Marjı (Gross Profit Margin)

• Formül: Brüt Kar Marjı = (Brüt Kar / Net Satışlar) x 100
• Anlamı: Satışların ne kadarının brüt kâra dönüştüğünü gösterir. Oranın yüksek olması tercih edilir.

b. Faaliyet Kar Marjı (Operating Profit Margin)

• Formül: Faaliyet Kar Marjı = (Faaliyet Karı / Net Satışlar) x 100
• Anlamı: Satışların ne kadarının faaliyet kârına dönüştüğünü gösterir. Oranın yüksek olması tercih edilir.

c. Net Kar Marjı (Net Profit Margin)

• Formül: Net Kar Marjı = (Net Kar / Net Satışlar) x 100
• Anlamı: Satışların ne kadarının net kâra dönüştüğünü gösterir. Oranın yüksek olması tercih edilir.

4. Verimlilik Oranları

a. Varlık Devir Hızı (Asset Turnover Ratio)

• Formül: Varlık Devir Hızı = Net Satışlar / Toplam Varlıklar
• Anlamı: Şirketin varlıklarını ne kadar verimli kullandığını gösterir. Oranın yüksek olması tercih edilir.

b. Alacak Devir Hızı (Receivables Turnover Ratio)

• Formül: Alacak Devir Hızı = Net Satışlar / Ticari Alacaklar
• Anlamı: Şirketin alacaklarını ne kadar hızlı tahsil ettiğini gösterir. Oranın yüksek olması tercih edilir.

c. Stok Devir Hızı (Inventory Turnover Ratio)

• Formül: Stok Devir Hızı = Satılan Malın Maliyeti / Ortalama Stoklar
• Anlamı: Şirketin stoklarını ne kadar hızlı sattığını gösterir. Oranın yüksek olması tercih edilir.

5. Piyasa Oranları

a. Hisse Başına Kazanç (Earnings Per Share, EPS)

• Formül: EPS = Net Kar / Hisse Sayısı
• Anlamı: Her bir hisse senedi için elde edilen kâr miktarını gösterir. Oranın yüksek olması genellikle daha iyidir.

b. Fiyat/Kazanç Oranı (Price/Earnings Ratio, P/E)

• Formül: P/E Oranı = Hisse Fiyatı / Hisse Başına Kazanç
• Anlamı: Yatırımcıların hisse senedine ödedikleri fiyatın, hisse başına kazanca oranını gösterir. Oranın düşük olması genellikle daha iyidir.

Bu oranlar, bir şirketin finansal sağlığını ve performansını kapsamlı bir şekilde analiz etmek için kullanılır. Şirketler ve yatırımcılar, bu oranları kullanarak mali durumu değerlendirebilir, stratejik kararlar alabilir ve gelecekteki finansal başarılarını planlayabilirler.